Informacja o podatku dochodowym od osób fizycznych od niektórych dochodów z kapitałów pieniężnych podlegających wykazaniu w informacji PIT-8C sporządzanej za 2023 rok
Materiał ma charakter informacyjny. Jego celem jest udzielenie podstawowych informacji dotyczących obliczania zysków lub strat wykazywanych na formularzu informacji PIT-8C, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.), zwana dalej: „Ustawą” wg stanu prawnego obozującego do dnia 31 grudnia 2022 r.
Informacje ogólne
Klient Biura Maklerskiego PKO Banku Polskiego będący osobą fizyczną, w oparciu m.in. o informację imienną PIT-8C dokonuje rozliczenia podatkowego wskazanych dochodów, w zeznaniu podatkowym PIT-38 samodzielnie lub z uwzględnieniem regulacji odnoszących się do e-PIT. Rozliczenie to winno być dokonane przez Klienta w terminie do dnia 30 kwietnia* roku następującego po roku podatkowym. Zeznania złożone przed 15 lutego roku następującego po roku paktowym uznaje się za złożone w dniu 15 lutego roku następującego po roku podatkowym. Zeznania złożone po dniu 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym są uznawane za rozliczenia złożone po terminie i generują dodatkowe skutki podatkowe po stronie podatnika.
*Zgodnie z art. 12 § 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa jeżeli ostatni dzień terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy, chyba że ustawy podatkowe stanowią inaczej.
e-PIT
Począwszy od rozliczenia za 2018 rok Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) przygotowuje zeznania podatkowe PIT-38 dla wszystkich podatników, a podatnik może wybrać, czy chce skorzystać z tak przygotowanego zeznania podatkowego czy też samodzielnie wypełnić i złożyć zeznanie podatkowe do urzędu skarbowego.
PIT-38 powinien zostać udostępniony podatnikowi w dniu 15 lutego w serwisie podatki.gov.pl i wypełniony będzie na podstawie otrzymanych przez KAS informacji PIT-8C.
e-PIT będzie można:
- zweryfikować i zaakceptować bez zmian,
- poprawić (np. zmienić organizację pożytku publicznego, której podatnik chce przekazać 1,5% podatku),
- uzupełnić o dane, których nie posiada urząd skarbowy (np. koszty nie ujęte w PIT-8C),
- odrzucić i rozliczyć się samodzielnie.
Jeżeli podatnik nic nie zrobi z udostępnionym zeznaniem PIT-38 i nie rozliczy się samodzielnie z urzędem skarbowym, to 30 kwietnia 2024 r. e-PIT będzie uznany za złożony.
Szczegółowe informacje na stronie www.podatki.gov.pl/pit/twoj-e-pit/
PIT-8C
W celu wystawienia informacji PIT-8C zgodnie z obowiązującymi przepisami, Klienci Biura Maklerskiego PKO Banku Polskiego powinni zweryfikować oraz zaktualizować dane konieczne dla prawidłowego, zgodnego z przepisami prawa, sporządzenia informacji PIT-8C – w szczególności należy zwracać uwagę na aktualność danych w zakresie adresu zamieszkania, adresu korespondencyjnego oraz właściwości urzędu skarbowego.
Cechy szczególne podatku od dochodów wykazywanych w informacji PIT-8C:
- podatek jest płaconyod dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub dochodów z realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Przekazanie akcji w formie darowizny nie jest opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych, lecz podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn (w tym przypadku PIT-8C nie jest wystawiany). Podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega natomiast zbycie papierów wartościowych objętych w drodze spadku lub darowizny,
- podatek płacony jest także od dochodów z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych lub realizacji praw z nich wynikających,
- opodatkowaniu podlega dochód, to jest nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania. Jeżeli przychody są niższe od poniesionych kosztów, wystąpi strata, która będzie mogła zostać uwzględniona przez podatnika w rozliczeniu podatkowym za lata następne,
- stawka tego podatku wynosi 19%,
- podatek od dochodów z odpłatnego zbycia papierów wartościowych podlega oddzielnemu rozliczeniu i nie łączy się go z pozostałym podatkiem odprowadzanym z tytułu np. dochodów ze stosunku pracy lub działalności gospodarczej. W konsekwencji podatek ten cechuje:
- brak kwoty wolnej od opodatkowania,
- brak możliwości zastosowania zasad właściwych dla rozliczeń wspólnych małżonków czy też osób samotnie wychowujących dzieci małoletnie,
- liniowy charakter.
- podatek jest płaconyod dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub dochodów z realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Przekazanie akcji w formie darowizny nie jest opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych, lecz podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn (w tym przypadku PIT-8C nie jest wystawiany). Podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega natomiast zbycie papierów wartościowych objętych w drodze spadku lub darowizny,
Szczególne zasady ustalania przychodów i kosztów ich uzyskania
a) Moment uzyskania przychodu - przychód z odpłatnego zbycia papierów wartościowych powstaje w momencie przeniesienia na kupującego własności papierów wartościowych, a więc na przykład w przypadku transakcji zrealizowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie S.A., po rozliczeniu transakcji w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych S.A. (przy czym przychodem są kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie uzyskane). Od 2014 roku zarówno w przypadku obligacji jak i akcji rozliczenie co do zasady następuje po dwóch dniach roboczych od dnia zawarcia transakcji. W związku z powyższym, Klient Biura Maklerskiego PKO Banku Polskiego (Inwestor), który zbył akcje w dniach 28 i 29 grudnia 2023 r., przychód z tego tytułu osiągnie w roku 2024 r. (zostanie on wykazany w informacji PIT-8C za rok 2024, o ile zasady sporządzania informacji i ustalania zobowiązań podatkowych nie ulegną zmianie).
b) Metoda FIFO - w przypadku zbycia papierów wartościowych nabytych po różnych cenach, gdy niemożliwe jest określenie ceny nabycia zbywanych papierów wartościowych, dochód do opodatkowania obliczany jest według zasady FIFO (metoda kolejki, ang. First In, First Out – pierwsze przyszło, pierwsze wyszło). Oznacza to, że do wyliczenia dochodu brane są pod uwagę instrumenty finansowe, które zostały nabyte najwcześniej.
c) Niedopuszczalność dwukrotnego zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów – wydatki na nabycie papierów wartościowych, zgodnie z obowiązującymi przepisami, mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia tych papierów, ale w części uprzednio niezaliczonej w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów (od 15 września 2023 r. ustawą z dnia 16 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2023 poz. 1705) dodano w Ustawie zapisy formułujące zakaz dwukrotnego zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów). Podatnik (Klient) powinien mieć na uwadze zmienione przepisy sporządzając rozliczenie roczne podatku – w zeznanie podatkowe PIT-38.
Funkcja Biura Maklerskiego PKO Banku Polskiego
Dochody z wyżej wskazanych tytułów, Klientów działających przez Biuro Maklerskie PKO Banku Polskiego podlegają wykazaniu na drukach PIT-8C, które sporządzane i przesyłane są Klientowi do końca lutego każdego roku za poprzedni rok kalendarzowy. Należy dodać, że do obliczania dochodu lub straty danego roku podatkowego brane są pod uwagę wyłącznie transakcje, które zgodnie z obowiązującymi przepisami podlegają rozliczeniu w tym roku. Informacja PIT-8C jest również wysyłana do urzędu skarbowego właściwego dla Klienta odpowiednio w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym. Klientom, którzy posiadają aktywny dostęp do serwisu PKO supermakler i wyrazili zgodę na udostępnianie informacji o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych PIT-8C w formie elektronicznej, PIT-8C udostępniany jest wyłącznie w systemie transakcyjnym.
Informacja PIT-8C ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi o wysokości zobowiązań podatkowych Klienta. Biuro Maklerskie PKO Banku Polskiego nie dokonuje rozliczeń podatku. Takiego rozliczenia każdy Klient dokonuje samodzielnie w zeznaniu podatkowym PIT-38 na zadach przewidzianych w powszechnie obowiązujących przepisach prawa podatkowego w tym zakresie. Jednocześnie, gdy w ocenie Klienta informacje zamieszczone w sporządzonym przez Biuro Maklerskie PKO Banku Polskiego formularzu PIT-8C nie są wystarczające, w zeznaniu podatkowym PIT-38 może ująć kwoty przychodów czy kosztów opierając się na innych dokumentach np. posiadanych potwierdzeniach dokonanych transakcji oraz informacjach o pobranych prowizjach i opłatach, z uwzględnieniem powszechnie obowiązujących przepisów prawa podatkowego w tym zakresie. Należy podkreślić, że jest to indywidualna decyzja Klienta jako podatnika.
Wymaga podkreślenia, że wystawiana przez Biuro Maklerskie PKO Banku Polskiego informacja PIT-8C jest sporządzana wyłącznie w przypadku, gdy w danym roku kalendarzowym dokonano za pośrednictwem Biura Maklerskiego PKO Banku Polskiego transakcji zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych lub zrealizowano prawa z nich wynikające. Jeżeli Klient Biura Maklerskiego PKO Banku Polskiego nie uzyskał w danym roku podatkowym przychodu z tytułu zbycia wyżej wskazanych instrumentów, a poniósł koszty pośrednie, związane z obsługą rachunku inwestycyjnego, na jego wniosek wydaje się zaświadczenie o wysokości poniesionych kosztów w danym roku podatkowym.
W przypadku, gdy Klient posiada więcej niż jeden rachunek w Biurze Maklerskim PKO Banku Polskiego, przychody i koszty uzyskania przychodów z transakcji przeprowadzonych na każdym rachunku są sumowane i przekazywane w jednym formularzu PIT-8C, dla rachunków na których dokonywano wyżej wskazanych transakcji zbycia.
Zasady wypełniania formularza PIT-8C
W części D formularza PIT-8C znajdują się informacje o wysokości dochodów, o których mowa w art. 30b ust. 2 Ustawy, co do których sporządzający PIT-8C posiada pewność, iż podlegają opodatkowaniu. Przychody z tytułu transakcji przyporządkowywane są odpowiednio do jednego spośród wymienionych w formularzu rodzajów:
- odpłatne zbycie papierów wartościowych,
- realizacja praw wynikających z papierów wartościowych,
- odpłatne zbycie pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacja praw w nich wynikających,
- odpłatne zbycie niebędących papierami wartościowymi udziałów (akcji).
Obok kolumny z wysokością przychodów w części D znajdują się również dane dotyczące kosztów uzyskania tych konkretnych przychodów oraz wynik będący różnicą pomiędzy przychodami a kosztami w postaci dochodu bądź straty.
W części E formularza wykazane są przychody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych i realizacji praw z nich wynikających, co do których, zgodnie z informacją zamieszczoną na formularzu PIT-8C, składający nie jest w stanie ustalić czy podlegają opodatkowaniu na podstawie art. 19 ustawy z dnia 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1956, ze. zm.), zwanej dalej Ustawą o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 12 listopada 2003 r. W tym przypadku podatnik zobowiązany jest samodzielnie zakwalifikować przychody do podlegających opodatkowaniu lub z opodatkowania zwolnionych.
Rozliczenie strat
W przypadku, gdy Klient Biura Maklerskiego PKO Banku Polskiego poniósł w danym roku podatkowym stratę, z tytułu zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych lub realizacji praw z nich wynikających (nadwyżkę kosztów nad przychodem) również jest zobowiązany złożyć zeznanie podatkowe PIT-38 z uwzględnieniem regulacji odnoszących się do e-PIT. Warto pamiętać, że strata pomniejsza dochody wyłącznie z tego samego źródła. W konsekwencji dla rozliczenia straty w następnych latach podatkowych konieczne jest osiąganie przychodów z kapitałów pieniężnych, czyli np. z obrotu papierami wartościowymi, instrumentami finansowymi.
Strata z danego źródła może pomniejszyć dochody z tego źródła w ciągu następnych, kolejno następujących po sobie 5 lat podatkowych, odpowiednio na zasadach określonych w art. 9 ust. 3 Ustawy (szczegółowe objaśnienia Ministerstwa Finansów dotyczące rozliczenia straty, w tym w zakresie jednorazowego obniżenia dochodu o stratę powstałą po 31 grudnia 2018 r. w kwocie nieprzekraczającej 5 mln zł, znajdują się w Broszurze informacyjnej do zeznania PIT-38 o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w 2023 roku na str. 4-5, która jest dostępna na stronie: https://www.podatki.gov.pl/media/9690/broszura-do-pit-38-za-2023-r.pdf).
Rozliczenie dochodu z tytułu zbycia papierów wartościowych pochodzących ze spadku
Z dniem 1 stycznia 2014 r. weszły w życie przepisy (art. 22 ust. 1m Ustawy) formułujące nowe zasady rozliczenia kosztów uzyskania przychodów w ramach transakcji, których przedmiotem są odziedziczone przez Klienta papiery wartościowe. Ustawodawca przyznał spadkobiercom prawo do uznania za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia odziedziczonych papierów wartościowych, wykupu przez emitenta odziedziczonych papierów wartościowych, albo odkupienia (umorzenia) tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, odpowiednio wydatki poniesione przez spadkodawcę w celu objęcia lub nabycia tych papierów wartościowych oraz tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych. Biuro Maklerskie PKO Banku Polskiego dochowując należytej staranności oraz uwzględniając posiadane informacje, odpowiednio w informacji PIT-8C za 2023 rok wykazuje poniesione przez spadkodawcę koszty nabycia w przypadku transakcji odpłatnego zbycia papierów wartościowych nabytych przez Klientów w drodze spadku. Wymaga jednakże podkreślenia, że między innymi w przypadku, kiedy dział spadku został dokonany przed 1 stycznia 2014 lub kiedy papiery wartościowe pochodzące ze spadku były transferowane z innego/innych biur maklerskich, w informacji PIT-8C może zostać wykazany wyłącznie przychód uzyskany przez Klienta ze wskazanych transakcji z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, bez uwzględnienia wartości kosztów ich nabycia/objęcia przez spadkodawcę. Biuro Maklerskie PKO Banku Polskiego pragnie przypomnieć, że jeśli w ocenie Klienta informacje zamieszczone w formularzu PIT-8C sporządzonym przez Biuro Maklerskie PKO Banku Polskiego nie są wystarczające, zeznanie podatkowe PIT-38 Klient może sporządzić lub zmodyfikować w ramach e-PIT opierając się na innych posiadanych dokumentach np. potwierdzeniach dokonanych transakcji z uwzględnieniem powszechnie obowiązujących przepisów prawa podatkowego w tym zakresie. Należy podkreślić, że jest to indywidualna decyzja Klienta jako podatnika. Klient ma możliwość, na zasadach przewidzianych w przepisach podatkowych, uwzględnienia kosztów nabycia papierów wartościowych pochodzących ze spadku.
Opodatkowanie nierezydenta z tytułu przychodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Osoba fizyczna, która nie ma miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, uznawana jest za nierezydenta, który podlega obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Kwalifikacja skutków podatkowych (miejsce opodatkowania) transakcji odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym realizacja praw wynikających z tych instrumentów dokonywana jest z uwzględnieniem również właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Przychody nierezydenta, które zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego (w tym regulacjami właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania) osiągane są na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, co do zasady podlegają rozliczeniu w składanym samodzielnie przez podatnika zeznaniu podatkowym PIT-38 lub udostępnianym przez KAS e-PIT.
Wymaga podkreślenia, że informacja PIT-8C ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi o wysokości zobowiązań podatkowych Klienta. Biuro Maklerskie PKO Banku Polskiego nie dokonuje rozliczeń podatku (obowiązek spoczywa na Kliencie). Jednocześnie, gdy w ocenie Klienta informacje zamieszczone w sporządzonym przez Biuro Maklerskie PKO Banku Polskiego formularzu PIT-8C nie są wystarczające, Klient dokonuje rozliczenia uwzględniając posiadane dokumenty i informacje na zadach przewidzianych w powszechnie obowiązujących przepisach prawa podatkowego w tym zakresie. Należy podkreślić, że jest to indywidualna decyzja Klienta jako podatnika.
Tabela 1: Przykłady przychodów i kosztów ich uzyskania ujmowane w informacji PIT-8C w części D
Lp.
Rodzaj transakcji
Przychód
Koszty uzyskania przychodu*
1.
Odpłatne zbycie papierów wartościowych, z którego dochód podlega opodatkowaniu zgodnie art. 30b ust. 1 Ustawy, w tym:
- odpłatne zbycie papierów wartościowych w ramach przymusowego wykupu,
- odpłatne zbycie papierów wartościowych w ramach wezwania do sprzedaży.
Wartość brutto operacji sprzedaży.
Wartość brutto nabycia sprzedawanych papierów wartościowych, prowizja od transakcji kupna, prowizja od transakcji sprzedaży.
2.
Odpłatne zbycie papierów wartościowych, których nabycie uwarunkowane było otrzymaniem lub nabyciem jednostkowych praw poboru.
Wartość brutto operacji sprzedaży.
Wartość brutto nabycia jednostkowych praw poboru, wartość brutto nabycia papierów wartościowych z wykorzystaniem prawa poboru, prowizja od transakcji kupna, prowizja od transakcji sprzedaży.
3.
Odpłatne zbycie jednostkowych praw poboru (JPP) po oddzieleniu (pierwsze zbycie).
Wartość brutto operacji sprzedaży.
Koszt nabycia JPP równy 0, koszt prowizji od transakcji sprzedaży.
4.
Odpłatne zbycie papierów wartościowych, w stosunku do których została przeprowadzona operacja:
- konwersji (w rozumieniu: zamiana akcji imiennych na akcje na okaziciela),
- asymilacji,
- splitu.
Wartość brutto operacji sprzedaży.
Wartość nabycia papierów wartościowych sprzed operacji asymilacji, konwersji, splitu, prowizja od transakcji kupna i sprzedaży.
5.
Transakcje rynku niepublicznego:
- umowa cywilno - prawna sprzedaży akcji
- umowa zbycia akcji pochodzących ze spadku
- umowa zbycia akcji nabytych na podstawie umowy darowizny
- sprzedaż akcji spółek, wycofanych z publicznego obrotu.
Wartość brutto operacji sprzedaży.
- Wartość brutto nabycia papierów wartościowych, koszt prowizji od transakcji kupna i sprzedaży, opłata za przeniesienie prawa własności, opłata za poświadczenie podpisu (jeżeli opłaty obciążają sprzedającego).
- Wydatki poniesione przez spadkodawcę w celu objęcia lub nabycia akcji (jeśli działu spadku dokonano przed 1 stycznia 2014 lub odziedziczone akcje były transferowane z innego biura maklerskiego wydatki mogą wynieść 0) oraz koszty z tytułu prowizji sprzedaży
- Koszt nabycia 0 oraz koszty z tytułu prowizji sprzedaży.
- Wartość brutto nabycia sprzedawanych akcji, koszt prowizji od transakcji kupna i sprzedaży.
6.
Odpłatne zbycie akcji premiowych (przydział nowego papieru wartościowego na podstawie dotychczasowego stanu posiadania danych papierów wartościowych) przyznanych w ofercie publicznej.
Wartość brutto operacji sprzedaży.
Koszt nabycia 0 złotych, prowizja od sprzedaży.
7.
Przejęcie zastawionych papierów wartościowych przez zastawnika jest traktowane jak odpłatne zbycie akcji.
Wartość brutto, według której zostały przejęte zastawione papiery wartościowe.
Koszt nabycia papierów wartościowych podlegających zastawieniu.
8.
Odpłatne zbycie papierów wartościowych na giełdach zagranicznych przez rezydentów RP
Wartość brutto operacji sprzedaży.
Wartość brutto nabycia sprzedawanych papierów wartościowych, prowizja od transakcji kupna, prowizja od transakcji sprzedaży.
9.
Odpłatne zbycie pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacja praw z nich wynikających, w tym:
- kontrakty terminowe,
- zbycie opcji lub jej wygaśnięcia z rozliczeniem.
a) b) Wartość brutto wykonania kontraktów terminowych i opcji lub kwota rozliczenia,
- Wartość brutto operacji otwierającej pozycję, prowizja od otwarcia pozycji, prowizja od zamknięcia pozycji
- Wartość brutto operacji otwierającej pozycję, premia zapłacona, prowizja od transakcji kupna i sprzedaży
b) premia otrzymana
10.
Opłaty za prowadzenie rachunku papierów wartościowych pobrane w danym roku**.
*wydatki na nabycie papierów wartościowych można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia tych papierów, ale w części uprzednio niezaliczonej w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów (zgodnie z obowiązującą od 15 września 2023 r. zmianą m. in. art. 23 ust. 1 pkt 38 Ustawy). Podatnik (Klient) powinien mieć na uwadze zmienione przepisy podatkowe dokonując rozliczenia rocznego podatku (PIT-38).
**wykazywane są w informacji PIT-8C w przypadku wystąpienia któregokolwiek z przychodów wymienionych w pkt 1-9 (z zastrzeżeniem pkt C.2 Załącznika nr 2)
Tabela 2: Przykłady operacji, które nie podlegają prezentacji w informacji PIT-8C
Lp.
Rodzaj transakcji
Uwagi
A. Papiery wartościowe nabyte przed 1 stycznia 2004 r.
1.
Dochody z odpłatnego zbycia nabytych przed dniem 1 stycznia 2003 r. obligacji Skarbu Państwa wyemitowanych po dniu 1 stycznia 1989 r. oraz obligacji wyemitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego po dniu 1 stycznia 1997 r., z zastrzeżeniem, że sprzedaż tych papierów wartościowych nie jest przedmiotem działalności gospodarczej.
Uwzględniając komentarz do części E. informacji PIT-8C, składający informację wykazuje tylko te przychody, co do których nie jest w stanie określić, czy podlegają opodatkowaniu, czy nie podlegają opodatkowaniu na podstawie art. 19 Ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 12 listopada 2003 r.
2.
Dochody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, które są dopuszczone do publicznego obrotu papierami wartościowymi, nabytych, przed dniem 1 stycznia 2004 r. na podstawie publicznej oferty lub na giełdzie papierów wartościowych albo w regulowanym pozagiełdowym wtórnym obrocie publicznym albo na podstawie zezwolenia Komisji Papierów Wartościowych i Giełd udzielonego w trybie nieobowiązujących już przepisów art. 92 lub 93 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. – Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi, z zastrzeżeniem że sprzedaż tych papierów wartościowych nie jest przedmiotem działalności gospodarczej
Uwzględniając komentarz do części E. informacji PIT-8C, składający informację wykazuje tylko te przychody co do których nie jest w stanie określić czy podlegają opodatkowaniu, czy nie podlegają opodatkowaniu na podstawie art. 19 Ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 12 listopada 2003 r.
W grupie walorów nieuprawniających do wyłączenia spod opodatkowania są:
a) akcje pracownicze
b) zasadniczo akcje uzyskane nieodpłatnie (niejednoznaczne stanowiska organów podatkowych)
B. Inne transakcje nieujęte w informacji PIT-8C
1.
Przychody podlegające zryczałtowanemu opodatkowaniu (art. 30a Ustawy):
a) z tytułu dywidendy i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych,
b) z tytułu udziału w funduszach kapitałowych,
c) z tytułu odsetek i dyskonta z obligacji
d) z tytułu odsetek i dyskonta z bonów skarbowych
2.
Transakcja objęcia akcji za aport w postaci udziałów (akcji) innej spółki, w tym transakcja wymiany udziałów określona w art. 24 ust. 8a Ustawy, w ramach której rola Biura Maklerskiego PKO Banku Polskiego ogranicza się do technicznego rejestrowania skutków transakcji.
3.
Transakcje na opcjach, jeżeli prawa z nich wynikające nie zostały zrealizowane (wygaśnięcie opcji bez rozliczenia).
4.
Nabycie jednostkowych praw poboru, jeżeli prawa z nich wynikające nie zostały zrealizowane lub prawa te nie zostały sprzedane.
C. Koszty nieujmowane w informacji PIT-8C
1.
Koszty nabycia akcji wycofanych z obrotu, które nie zostały sprzedane.
2.
Opłaty za prowadzenie rachunku papierów wartościowych, jeśli podatnik nie osiągnął przychodów w danym roku podatkowym.
D. Rachunki zbiorcze
1.
Dochody wymienione w art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskane z papierów wartościowych zapisanych na rachunkach zbiorczych prowadzonych przez Biuro Maklerskie PKO Banku Polskiego.
Przykłady rozliczenia wybranych transakcji
Przykład 1: Rozliczenie straty.
Podatnik w 2017 r. nabył akcje za kwotę 4000 zł. W grudniu 2017 r. zbył połowę za cenę łączną 1700 zł, co spowodowało stratę w kwocie 300 zł (przychód minus koszt nabycia). W 2018 zbył następnie jedną czwartą pierwotnie nabytych akcji za cenę 1300 zł, tj. osiągnął dochód w kwocie 300 zł. W 2023 r. zbył ostatnią część za cenę 1500 zł – dochód w tym roku wyniósł więc 500 zł.
Za rok 2017 podatnik miał obowiązek złożenia zeznania PIT-38, w tym roku poniósł stratę w kwocie 300 zł. Uzyskał jednocześnie prawo do rozliczenia straty w następnych 5 latach podatkowych. W roku 2018 wypracowany dochód (300 zł) pomniejszył o połowę straty z roku 2017, tj. o 150 zł i zadeklarował do opodatkowania kwotę 150 zł. Podobnie uczyni w rozliczeniu za 2023 r., pomniejszając wartość dochodu (500 zł) o kwotę 150 zł i deklarując do opodatkowania 350 zł.
Przykład 2: Obliczenie dochodu do opodatkowania dla obrotu akcjami.
Poniższe transakcje kupna i sprzedaży dotyczą akcji wybranej spółki. Przy obliczeniu dochodu do opodatkowania została uwzględniona prowizja od transakcji kupna i sprzedaży.
Tabela 3: Transakcje obrotu akcjami
Data
Rodzaj transakcji
Liczba
Kurs (PLN)
Prowizja (PLN)
2009-04-10
Kupno
200
10,00
7,80
2018-05-11
Sprzedaż
100
15,00
5,85
2023-01-24
Kupno
30
22,00
5,00
2023-09-26
Sprzedaż
130
25,00
12,68
Tabela 4: Obliczenie dochodu do opodatkowania dla obrotu akcjami
Przychód (PLN)
Koszty uzyskania przychodu (PLN)
Dochód (PLN)
Strata (PLN)
Wartość sprzedaży
(liczba • kurs)
Prowizja od sprzedaży
Wartość kupna
(liczba • kurs)
Prowizja
od kupna
Przychód – koszt
uzyskania przychodu
100 • 15 = 1.500
(2018-05-11)
5,85
100 • 10 = 1.000
(2009-04-10)
3,90
490,25
130 • 25 = 3.250
(2023-09-26)
12,68
100 • 10 = 1.000
(2009-04-10)
3,90
1.568,42
30 • 22 = 660
(2023-01-24)
5,00
4.750,00
18,53
2.660,00
12,80
2.058,67
Przykład 3: Obliczenie dochodu do opodatkowania dla obrotu kontraktami terminowymi na indeks WIG20
Poniższy przykład przedstawia transakcje dotyczące kontraktów terminowych tej samej serii, które są zawierane na dwóch portfelach: 00 oraz 01. Osiągnięte zyski lub poniesione straty po zamknięciu pozycji zapisane są w polu wynik z transakcji. Dodatkowo uzyskany wynik korygowany jest o wysokość zapłaconej prowizji od kupna i sprzedaży kontraktu terminowego. Wynik z transakcji kontraktów terminowych poszczególnych serii obliczany jest dla każdego portfela oddzielnie, a następnie w celu ustalenia dochodu do opodatkowania wyniki z poszczególnych portfeli są sumowane. Zgodnie ze standardem kontraktu na WIG20 dla obliczenia wartości transakcji kurs wyrażony w punktach indeksowych został pomnożony przez 20 zł.
Tabela 5: Zestawienie transakcji kontraktów terminowych dla dwóch portfeli
Numer portfela
Data transakcji
Kupno
(liczba)
Sprzedaż
(liczba)
Kurs
(punkty indeksowe)
Prowizja jednostkowa
(PLN)
Prowizja sumaryczna
(PLN)
00
2023-10-03
2
2660
8,50
17,00
01
2023-10-03
1
2664
8,50
8,50
01
2023-10-04
3
2705
8,50
25,50
00
2023-10-09
3
2730
8,50
25,50
00
2023-10-10
1
2726
8,50
8,50
01
2023-10-10
2
2730
8,50
17,00
Tabela 6: Obliczanie dochodu do opodatkowania dla obrotu kontraktami terminowymi na indeks WIG20
Numer portfela
Data otwarcia pozycji
Data zamknięcia pozycji
Wartość transakcji kupna
(PLN)
Wartość transakcji sprzedaży (PLN)
Wynik z transakcji
(PLN)
Prowizja kupno + sprzedaż
(PLN)
Dochód
(PLN)
Strata
(PLN)
Wynik z transakcji – prowizja
00
2023-10-03
kupno
2023-10-09
sprzedaż
2660 • 20 = 53200
2730 • 20 = 54600
1400,00
17,00
1383,00
00
2023-10-09
sprzedaż
2023-10-03
kupno
2660 • 20 = 53200
2730 • 20 = 54600
1400,00
17,00
1383,00
00
2023-10-10
kupno
2023-10-09
sprzedaż
2726 • 20 = 54520
2730 • 20 = 54600
80,00
17,00
63,00
Dochód z portfela 00 (suma)
2.829,00
01
2023-10-03
sprzedaż
2023-10-04
kupno
2705 • 20 = 54100
2664 • 20 = 53280
-820,00
17,00
-837,00
01
2023-10-04
kupno
2023-10-10
sprzedaż
2705 • 20 = 54100
2730 • 20 = 54600
500,00
17,00
483,00
01
2023-10-10
sprzedaż
2023-10-04
kupno
2705 • 20 = 54100
2730 • 20 = 54600
500,00
17,00
483,00
Dochód z portfela 01 (suma)
129,00
Dochód z obu portfeli (suma)
2.958,00